Deklaracja podatkowa (tax return) w Wielkiej Brytanii – kiedy trzeba ją wypełnić?

Obowiązek złożenia zeznania podatkowego (tax return) w UK może dotyczyć Cię nie tylko wtedy, gdy wybierasz samozatrudnienie lub wejście w spółkę LTD, ale także wówczas, gdy pracujesz na umowę, a Twój podatek odprowadzany jest w systemie PAYE (Pay As You Earn). Dzieje się tak wówczas, gdy:

• mieszkasz w UK na stałe, ale nie masz jeszcze statusu rezydenta,
• masz status rezydenta w UK i innym kraju jednocześnie (dual resident),
• nie mieszkasz w UK na stałe, w związku z czym nie posiadasz statusu ordinarily resident,
• pracujesz także w innym kraju, a pozyskany w ten sposób dochód wynosi £2000 lub więcej,
• Wielka Brytania nie jest dla Ciebie stałym miejscem pobytu (domicile), a jednocześnie w niej pracujesz, korzystając z remittance basis – specjalnej podstawy opodatkowania przekazów pieniężnych.

Jeśli jednak pracujesz i mieszkasz na stałe w Wielkiej Brytanii, masz status rezydenta, a Twoje dochody pochodzą z jednego źródła – pracy na umowę, Twój podatek jest najprawdopodobniej odprowadzany w systemie PAYE, a Ty nie musisz rozliczać się dodatkowo w deklaracji podatkowej.

Samozatrudnienie vs spółka LTD w deklaracji podatkowej – co wybrać?

Wiele osób pracujących na Wyspach decyduje się na pracę na własny rachunek. Dwie najczęściej wybierane formy takiej działalności to samozatrudnienie (self-employed) i spółka LTD (limited company). W obu przypadkach konieczne jest złożenie corocznego zeznania podatkowego, jednak ze względu na znaczące różnice pomiędzy tymi formami działalności deklaracja podatkowa dla każdej z nich będzie wyglądała inaczej.

Jeśli wybierzesz pracę na samozatrudnieniu w UK, będziesz odpowiedzialny za samodzielne odprowadzenie podatku dochodowego od zysku swojej firmy. Wysokość podatku jest wyliczana na podstawie progów podatkowych dla osób fizycznych (Personal Allowance), które wynoszą odpowiednio 20%, 40% oraz 45%. Będzie Cię też obowiązywać opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne (National Insurance Contributions), a składki NIC są naliczane od całości dochodu firmy. Jeżeli w danym roku podatkowym poniesiesz stratę finansową, w deklaracji finansowej możesz wykorzystać ją do obniżenia swoich innych dochodów. Jednocześnie nie będziesz podlegać prawnemu obowiązkowi prowadzenia księgowości swojej firmy. Warto też wspomnieć, że jeśli zdecydujesz się na samozatrudnienie w Wielkiej Brytanii, powinieneś posiadać status rezydenta.

Wybór spółki LTD będzie wymagać od Ciebie dopełnienia większej liczby formalności. Będziesz opłacać podatek dochodowy od osób prawnych (Corporation Tax), a dochody pracowników i dyrektorów spółki LTD będą rozliczane w systemie PAYE. Konieczne będzie też odprowadzenie od nich składek NIC. W związku z tym do Twoich obowiązków należeć będzie nie tylko złożenie zeznania podatkowego, ale również rocznego raportu finansowego (Companies Act) dla rejestru spółek (Companies House) i dla Urzędu Skarbowego (HM Revenue & Customs, w skrócie HMRC). To zaś wymaga już prowadzenia księgowości zgodnie z obowiązującymi standardami i korzystania ze specjalistycznego oprogramowania służącego do sporządzania raportów. Jednocześnie spółka LTD da Ci możliwość obniżenia płaconych podatków i składek NIC. Wynika to brytyjskiego zapisu prawnego mówiącego o tym, że wynagrodzenie w spółce LTD można wypłacać w formie pensji i dywidend – przy czym te drugie nie są brane pod uwagę przy wyliczaniu podstawy składek. Daje Ci to możliwość rozdzielania wynagrodzenia na pensję i dywidendy w taki sposób, by zmniejszyć nieco wysokość płaconych składek. Ponadto podatek dla spółki dochodowej wyliczany jest na podstawie jednej, stałej stawki wynoszącej 20% dochodów (nie zaś na podstawie progów podatkowych, jak w przypadku samozatrudnienia). Ważne jest także to, że zakładając spółkę LTD, nie musisz być rezydentem Wielkiej Brytanii.

Deklaracja podatkowa a ulgi podatkowe i benefity

Pracując w Wielkiej Brytanii, możesz ubiegać się o rozmaite ulgi podatkowe (Tax Credits) i benefity – o ile spełniasz warunki, na podstawie których są one przyznawane. Jednymi z najpopularniejszych ulg podatkowych w UK są Working Tax Credit oraz Child Tax Credit,

Ulgi podatkowe i benefity w UK są przyznawane przez trzy organy:

• Ministerstwo Pracy, Emerytur i Rent (The Department for Work and Pensions),
• Urząd Skarbowy (HM Revenue & Customs, w skrócie HMRC),
• organy i rady samorządowe.

By postarać się o określoną ulgę podatkową czy benefit, musisz posiadać dane o dochodach osiągniętych w ostatnim roku podatkowym – a zatem informacje ze swojej deklaracji podatkowej. Aplikacja o ulgę podatkową bądź benefit wymaga od Ciebie także wypełnienia właściwego formularza (Tax Credit Claim).

Jednocześnie, jeżeli w Twojej sytuacji życiowej dojdzie do zmiany, która spowoduje utratę prawa do korzystania z danej ulgi podatkowej, jesteś zobowiązany do poinformowania o tym Urzędu Skarbowego. Do weryfikacji Twoich aktualnych uprawnień do ulg podatkowych służy także odpowiednia roczna deklaracja (Tax Credits Annual Declaration), którą – jako osoba korzystająca z ulg – musisz wypełnić.

Jakie kary grożą za wyłudzenie ulg i benefitów w UK?

Ulgi podatkowe i benefity w UK to zdecydowanie coś, z czego warto korzystać, jeżeli tylko spełniamy niezbędne do ich przyznania warunki. Należy jednak wystrzegać się wyłudzeń ulg i benefitów oraz pilnować zgłaszania wszelkich zmian, które mogą odebrać Ci do nich uprawnienia. Na przestrzeni kilku lat w Wielkiej Brytanii zdecydowanie zaostrzono kontrolę zgodności deklaracji podatkowych z rzeczywistością, a w razie zaniedbań lub celowych zakłamań w deklaracji przyznawane są wysokie kary.

Kara cywilna za pobieranie ulg podatkowych i benefitów na podstawie niezgodnej z prawdą deklaracji podatkowej lub nieaktualnych informacji o sytuacji życiowej to grzywna wynosząca do £2000. Osoba karana jest także zmuszona do zwrócenia w całości wartości ulg i benefitów, które pobierała bezprawnie.

Jeśli jednak osoba ta zostanie oskarżona o oszustwo podatkowe, może zostać ukarana grzywną do £5000 i/lub skazana na trzy miesiące więzienia. Kara może też przyjąć formę prac społecznych. Jeżeli osobie tej zostanie udowodnione, że podane w deklaracji podatkowe dane i dowody były zafałszowane celowo, może ona zostać ukarana grzywną do £5000 i/lub skazana na sześć miesięcy więzienia.

Deklaracja dochodów a ocena zdolności kredytowej (credit score)

Składanie zgodnych z prawdą deklaracji podatkowych jest ważne nie tylko ze względu na unikanie kar i grzywien. Zdarza się, że osoby składające zeznanie podatkowe czy raporty finansowe celowo zaniżają swoje dochody lub wręcz nie wykazują ich wcale, by uniknąć płacenia pełnej kwoty podatku. Takie działania są jednak bardzo krótkowzroczne. Mogą się one wiązać nie tylko z oskarżeniem o popełnienie przestępstwa, ale także z brakiem zdolności kredytowej (credit score). Trzeba pamiętać, że wszelkie kary finansowe czy oskarżenia o popełnienie przestępstwa obniżają naszą zdolność kredytową, co w przyszłości może uniemożliwić nam wynajem mieszkania lub wzięcie kredytu hipotecznego, branie pożyczek czy uzyskiwanie korzystnych warunków ubezpieczeń.